Sterta rzeczy, wyrzuconych z opróżnianego mieszkania, kryła wiele cennych przedmiotów. Między innymi wojskowe dokumenty z Twierdzy Kraków i korespondencję znanych prawników sprzed ponad stu lat.
Podczas badań w Kazimierzy Wielkiej archeolodzy odkryli wiele obiektów związanych z osadnictwem neolitycznym oraz z wczesnej epoki brązu. W jednym z grobów znaleźli niezwykle rzadkie na polskich ziemiach naczynie. Importowano je z terenu Imperium Rzymskiego.
Drogowe inwestycje sprzyjają odkryciom archeologicznym. Nie inaczej jest na budowie północnej obwodnicy Krakowa, gdzie archeolodzy odsłonili pozostałości neolitycznych osad, ale i dużo późniejsze obiekty, związane z Twierdzą Kraków.
Nasłuch w szklarni, pomiary w komorze bezechowej Akademii Górniczo-Hutniczej - naukowcy z Krakowa i Wrocławia badają, czy rośliny, w przypadku np. niedoboru wody czy innego zagrożenia, emitują niesłyszalne dla ludzkiego ucha odgłosy.
Mnóstwo cennych odkryć przyniosły badania archeologiczne, poprzedzające budowę drogi ekspresowej S7. Szczególnie ciekawe okazały się stanowiska w Zesławicach. Spod ziemi wyłoniły się relikty monumentalnych grobowców i ślady działalności dawnych metalurgów.
Wielka inwestycja drogowa, związana z budową drogi ekspresowej S7, przynosi też cenne odkrycia archeologiczne. W Parkoszowicach odkryto cmentarzysko sprzed ponad 4 tysięcy lat, a w Krakowie, przy okazji przebudowy ul. Kocmyrzowskiej - neolityczną osadę.
Przestrzeń odzwierciedlająca powierzchnię Marsa powstała w Krakowie. Będzie areną wrześniowych zawodów łazików marsjańskich - European Rover Challenge, rozgrywanych pod Wawelem po raz pierwszy. Gospodarzem imprezy jest Akademia Górniczo-Hutnicza.
Remont przedwojennego domu na terenie osiedla Cichy Kącik w Krakowie przyniósł niespodziewane odkrycie. Na strychu, za kominem, schowane były dokumenty i pamiętniki polskiego oficera, kpt. Zygmunta Ponikowskiego, z lat 1939-40.
Remont Wieży Zegarowej katedry na Wawelu przynosi nieoczekiwane odkrycia. Najnowsze dotyczy gałki z jej szczytu. W umieszczonej tam przed wiekami miedzianej tubie znaleziono dokument sprzed wieków, pieczęć i relikwie.
Badacze z trzech krakowskich uczelni oraz uniwersytetu w Vancouver realizują projekt, którego celem jest opracowanie opatrunku o właściwościach antybakteryjnych, przeciwzapalnych i stymulujących regenerację tkanek. Wykorzystają do tego naturalne składniki z mleka owczego i wielbłądziego.
Projektant luksusowych kamienic w Krakowie, właściciel hoteli w centrum miasta, znany poseł, dziennikarz czy... ojciec Romana Polańskiego - łączy ich to, że przed wojną składali wniosek o paszport lub dowód. Wnioski ze zdjęciami zachowały się i są teraz cennym źródłem informacji.
Nietypowo zakończyło się wędkowanie w niewielkiej miejscowości Książnice nad Rabą w Małopolsce. Zamiast ryby wędkarz wyciągnął z wody kość. Jak się okazało, należała do mamuta.
Poza śladowymi tlenkami azotu nasz silnik emituje tylko parę wodną - mówi naukowiec z Politechniki Krakowskiej, którego zespół zaadaptował przemysłowy, tłokowy silnik spalinowy na zasilanie wodorem. I podkreśla, że to rozwiązanie na okres przejściowy motoryzacyjnej ewolucji.
- Spirale wyryte w skale służyły do obserwacji astronomicznych i wyznaczania przesileń letnich i zimowych oraz równonocy wiosennych i jesiennych - mówi prof. Radosław Palonka, archeolog z UJ, który od kilkunastu lat odkrywa tajemnice liczącej 3 tys. lat kultury Indian Pueblo.
Była towarzyszką ludzi, traktowano ją jak maskotkę. Mowa o śwince morskiej, która mieszkała na zamku w Ojcowie dawno temu, na przełomie XVI i XVII wieku. Odkrycia jej szczątków dokonali krakowscy naukowcy z Instytutu Archeologii UJ.
O osiągnięciach naukowczyń trzeba mówić, trzeba budować ich autorytety, stąd też moja aktywność w social mediach. Można się zżymać na TikToka, instagramowe poczynania nie są poważnie traktowane w środowisku akademickim, ale w jaki inny sposób mamy dotrzeć do młodych ludzi? - pyta Doktorka Tutorka.
Catasticta copernicus - tak naukowcy Uniwersytetu Jagiellońskiego nazwali odkryty przez siebie nowy gatunek motyla. Wyprawa w Andy, gdzie występuje motyl, wymagała helikoptera i wsparcia peruwiańskiej armii.
Światowid ze Zbrucza to najbardziej znany, a zarazem najbardziej tajemniczy zabytek archeologiczny w Polsce. Co udało się odkryć podczas jego niedawnej konserwacji?
Setki naukowców z całego świata zjawiły się w Krakowie, by rozmawiać o... jednej rybce. Co takiego ma w sobie niepozorny danio pręgowany - niewielka rybka akwariowa, która robi zawrotną karierę w świecie nauki?
15 dni przed trzęsieniem ziemi widoczne są zmiany w natężeniu promieniowania kosmicznego przy powierzchni naszej planety - wynika z badań naukowców z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie. Zaskakujących odkryć jest więcej.
Ma być tanie, małe, szybko i wygodnie przetwarzać tekst na alfabet Braille'a - Hubert Orlicki i Bartłomiej Szostak jeszcze jako studenci Politechniki Krakowskiej stworzyli urządzenie, które ma realnie pomóc osobom niewidzącym. Teraz chcą rozwinąć prototyp i wprowadzić go na rynek.
Ważą nieco ponad 40 kg, są lekkie, wytrzymałe i przede wszystkim pływają - betonowe kajaki od studentów Politechniki Krakowskiej właśnie stanęły w szranki w międzynarodowych zawodach w Holandii i przywiozły dwa złote medale. Konstrukcje stworzono z opracowanej przez studentów mieszanki betonu.
Czy to możliwe, że pytając pacjenta o jego przekonania, będziemy mogli przewidzieć, jak zniesie szczepienie? W dużym stopniu tak - wynika z badań naukowców, którzy wykazali, że blisko jedna trzecia skutków ubocznych nie wynika z działania farmakologicznego szczepionek na COVID-19. Odpowiadać ma za nie efekt nocebo.
To szczególnie trudny przeciwnik, na powierzchni jego komórek nie ma słabych punktów - mówią naukowcy Politechniki Krakowskiej o potrójnie negatywnym raku piersi. Badacze nie zamierzają jednak odpuścić i pracują nad celowanym lekiem, skuteczniejszym i bezpieczniejszym dla pacjentów.
Zohar i Helga - tak nazywają się fantomy, które właśnie wróciły na Ziemię z misji wokół Księżyca. Każdy wyposażony w kilkaset detektorów stworzonych przez krakowskich naukowców, którzy teraz sprawdzą, jak wpłynęło na nie promieniowanie kosmiczne.
Nawet 60 procent energii ze spalania surowców rozprasza się w powietrzu i po prostu marnuje. Dzięki krakowskim naukowcom może się to zmienić.
Zespół AGH Space Systems zwyciężył w międzynarodowych zawodach łazików marsjańskich European Rover Challenge 2022. Jego "Kalman" zdeklasował konkurencję.
Alexander Poplavsky, krakowianin, zajął drugie miejsce w prestiżowym konkursie organizowanym przez NASA. Otrzymał 15 tysięcy dolarów, przygotowując jedno z najlepszych rozwiązań, które pomogą amerykańskiej agencji kosmicznej w przewidywaniu rozchodzenia się wstrząsów sejsmicznych.
Choć chęci są duże, obecna proteza nie pozwala Kamilowi Warchołowi, studentowi AGH, w pełni cieszyć się wspinaczką ściankową. Pomóc zdecydowali się koledzy i koleżanki ze studiów. Teraz pracują razem nad spersonalizowaną protezą stopy do wspinaczki.
Wyjątkowe odkrycie w Muzeum Auschwitz. Po raz drugi w historii pracownicy powiązali ze sobą różne poobozowe przedmioty, które należały do jednej rodziny. Chodzi o dziecięcy bucik, który należał do 4-letniej Very Vohryzkovej oraz walizkę jej wujka.
Mieszkańcy jednej z kamienic na Kazimierzu odkryli XIX-wieczne polichromie. Alarmują, że to ślad po zamieszkujących tam przed wojną postępowych Żydach, tymczasem mieszkania nie podlegają ścisłej ochronie konserwatorskiej.
Badania pilotażowe, symulacja pozaziemskiej stacji badawczej i laboratorium wykorzystywane przez SpaceX - pięć osób rozpoczyna właśnie analogową misję kosmiczną w LunAres Research Station. Wśród nich studentka Akademii Górniczo-Hutniczej.
Akademia Górniczo-Hutnicza rozpoczyna współpracę z Aeroklubem Krakowskim. Jednym z jej elementów będzie nowe laboratorium - satelitarna stacja naziemna na terenie lotniska w Pobiedniku Wielkim. Start budowy jeszcze w tym roku.
Jak skutecznie przewidzieć rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń powietrza? Naukowcy z AGH opracowali nową metodę symulacji, która może pomóc w tworzeniu planów zagospodarowania przestrzennego miast.
Mgr Monika Gońka i dr Agata Szade z Uniwersytetu Jagiellońskiego to kolejne stypendystki prestiżowego programu L'Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki. - Liczymy, że nie tylko zmienią naukę, ale też będą solidarnie walczyć o pozycję kobiet w nauce - mówią jurorzy.
- W ramach internetu rzeczy na świecie współpracują ze sobą miliardy urządzeń, ale specjalistów jest wciąż za mało - podkreśla Politechnika Krakowska, na której powstało nowe laboratorium, GlobalLogic IoT Lab.
Tajemnicze megalityczne konstrukcje, które powstawały w różnych częściach świata między neolitem a epoką brązu, stanowią od lat jedną z największych zagadek archeologii. Być może dzięki ostatnim odkryciom archeologów z UJ uda się ją rozwikłać.
Czy z oleju po frytkach da się zrobić coś dobrego i ekologicznego? Dr Maria Kurańska z Politechniki Krakowskiej udowadnia, że tak. I za swój pomysł otrzymała kolejną nagrodę.
Czy istnieje związek między patriotyzmem a stosunkiem do wprowadzonych na czas pandemii obostrzeń? Temu przyjrzeć się postanowili naukowcy z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Naukowcy przebadali pochodzące z paleolitu znalezisko archeologiczne przy pomocy tomografu komputerowego w krakowskiej AGH. Badanie pomogło w ustaleniu, do czego i jak przedmiot był używany.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)