Ćwiczenia obronne w Tarnowie - atak lotniczo-gazowy. Maj 1932. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
ILUSTROWANY KURYER CODZIENNY 3 czerwca 1932 relacjonował:
Przed atakiem lotniczo-gazowym... Ćwiczenia obronne ludności cywilnej w Tarnowie
W ub. wtorek urządził Tarnów wielką 'próbę wojny', organizując pokaz ataku lotniczo-gazowego na miasto i samoobronę jego mieszkańców przeciwko okropnym skutkom przyszłej wojny. Akcja obronna, zorganizowana ze wszystkiemi szczegółami, obfitowała w wiele efektownych i interesujących epizodów.
Pokaz w Tarnowie był pierwszą w Polsce taką imprezą na wielką skalę, w której wzięła udział 50-000-czna masa ludności dużego miasta., mogąca być w najbliższej wojnie czynną bohaterką lub też, co pewniejsze, ofiarą akcji bojowej.
Od dawanych czasów przyjęło się, że ludność państwa czy kraju dzieliła się na: bojowników, którzy wojnę robią i t. zw. cywilów, którzy na wojnie zarabiają. Obecnie ma być inaczej. Teraz już wszyscy na wojnie stracą, nierzadko wszystko razem z życiem a może w końcu doprowadzona do tego absurdu wojna, wyjdzie z mody..., bo naprawdę tyle jest na świecie ważniejszych rzeczy do zrobienia.
Zanim to jednak nastąpi, musimy się przygotować do wojny, bo niestety, obok ważkich mów i deklaracyj w Genewie, Lozannie i in., fabryki Kruppa itd. wyrabiają wciąż 'armaty i kule poszukujące bohaterów'. Niestety do sielanki złotego wieku 'quae vindice nullo, sponte sua, sine lege fidem rectumque colebat' - jeszcze bardzo daleko, o ile kiedykolwiek do niej dojdzie. (cdn)
S. Now.: 'Przed atakiem lotniczo-gazowym... Ćwiczenia obronne ludności cywilnej w Tarnowie', IKC 3 czerwca 1932
Ćwiczenia obronne w Tarnowie - atak lotniczo-gazowy. Maj 1932. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
ILUSTROWANY KURYER CODZIENNY relacjonuje:
Wobec więc rozszerzenia morderczego zasięgu wojny na prawie nietykalną dotychczas t. zw. ludność cywilną, musi ona obecnie przebyć przeszkolenie, jak chronić i zabezpieczać swe głowy i korpusy przed drapieżnemi szponami jeźdźców z Apokalipsy. Epoka nasza bowiem wprowadza w dziedzinie wojny zasadniczy przewrót, t.j. że cywile muszą się uczyć sztuki - celowego uciekania i ocalania swych osób, gdyż będą one wystawione na takie samo niebezpieczeństwo, jak wojownicy na froncie.
To właśnie miał na celu wielki pokaz tarnowski, który możnaby nazwać manewrami z paniką cywilów i ich akcją samoobronną, mającą im ocalić obok życia i zdrowia także i ten kąt na ziemi, gdzie ich wojna wyszuka i będzie miała zamiar wytępić.
Próby takie są konieczne, aby ludzie nauczyli się celowo kryć i skutecznie walczyć z najgorszą bronią, jaką genjusz ludzki wymyślił, t.j. atakiem gazowym z powietrza.
Obywatel dzisiejszy musi obok innych umiejętności umieć także wdziać i nosić maskę przeciwgazową, oraz unieszkodliwić okrutny zamach śmierci, spadającej nań z obłoków. Bez względu bowiem na przekonania, nawet najzaciętszy pacyfista, nieświadom akcji ochronnej, zginie marnie jak pluskwa pod tapetą, gdy mu zatrują miasto, ulicę, dom i mieszkania np. iperytem lub jakimś innym przyjemniaczkiem z tej piekielnej rodziny gazów. (cdn)
Ćwiczenia obronne w Tarnowie - atak lotniczo-gazowy. Maj 1932. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
ILUSTROWANY KURYER CODZIENNY relacjonuje:
W pokazie tarnowskim rzecz cała, oczywiście, działa się 'na niby', strzelały petardy i snuły się dymy ze świec nieszkodliwie kopcących, na pierwszej bowiem 'próbie wojny', przy udziale 50.000 statystów, nie można było zastosować ostrych środków z puszki Pandory czyli chemji dzisiejszej wojny, więc też i spektakl, mimo powagi jego położenia, oraz głównym aktorów, miał przebieg pogodny.
(...) Chodziło właśnie o pokaz sprawności społecznej, ćwiczonej od kilku tygodni obwieszczeniami starosty, i instrukcjami LOPP, PW, oraz wojska. Przedewszystkiem szło o dosłowne otrzaskanie ludności z detonacjami i perkusjami rzekomych bomb, oraz o opanowanie paniki, tego największego wroga wszelkiej akcji ratunkowej. Pod tym względem Tarnowianie zdali egzamin celująco (...)
Wszystkie okna w mieście miały nalepione skośne krzyże dla ochrony szyb, a po godz. 2-ej popoł. gdy dano sygnał ostrego pogotowia, całe miasto zamarło, ulice się wyludniły, sklepy zamknięto, a z za oblepionych okien wyglądały poważnie skupione twarze. (cdn)
Ćwiczenia obronne w Tarnowie - atak lotniczo-gazowy. Maj 1932. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
ILUSTROWANY KURYER CODZIENNY relacjonuje:
(...) To była jedna strona zadania: opanowanie ludności i utrzymanie jej w zabezpieczonych domach. Po zrealizowaniu tego przeprowadzono drugą część ćwiczeń, t.j. akcję ratowniczą po nalocie eskadry, rzekomo nieprzyjacielskiej.
Nadleciała ona w sile 9-ciu samolotów od strony zachodniej o godz. 17.45, anonsowana jękiem syren z wieży ratuszowej, Mościc i gwizdem lokomotyw z dworca. Alarm lotniczy brzmi: - Jeden gwizd krótki, jeden długi, powtarzane 10 razy.
Niewyraźna od rana pogoda przetarła się właśnie w tym momencie, wyjrzało żeglujące już ku zachodowi słońce i oświetliło swą promienną racą imponujący klucz stalowych ptaków, szybujących nad Tarnowem, niby w tak okropnych zamiarach.
- O miły w majowej zieleni licznych swych ogrodów, Tarnowie! Obyś nigdy nie doczekał tej chwili, że nadpłyną nad ciebie te drapieżne ptaki, które naprawdę już obrzucą cię okropnym swym pomiotem! - westchnęła grupa dziennikarzy do nieba, przejęta efektownym, ale jakże głęboko wzruszającym widokiem obłoków z pędzącemi nad miastem samolotami. (cdn)
Ćwiczenia obronne w Tarnowie - atak lotniczo-gazowy. Maj 1932. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl).
ILUSTROWANY KURYER CODZIENNY relacjonuje:
Atak trwał chwilę, zaledwie parę minut. Zamarkowały go eksplozje silnych petard, powodujących zblednięcie nawet męskich buź, i natychmiastowe przywdzianie przez posiadających masek antygazowych.
Warkot 9-ciu motorów w górze, huk petard, dym walący z Rynku i ze starostwa oraz widok ludzi w upiornych maskach na twarzach - robiły silne wrażenie.
- A więc to tak? Tak będziemy wyglądać i tak ginąć jeżeli demon siedzący w człowieku, rzuci go z za niedalekiej granicy w celach rabunkowych na nasze ziemie...
Istotnie jest nad czem poważnie zastanowić się i wziąć na serjo do przygotowania obrony, gdyż trudno się przecie dać wytruć barbarzyńskiemu najeźdźcy, gorzej bo nowoczesnemu barbarzyńcy, który tak nierycerską broń sposobi. (cdn)
Ćwiczenia obronne w Tarnowie - atak lotniczo-gazowy. Wnoszenie rannych do samochodu sanitarnego. Maj 1932. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
ILUSTROWANY KURYER CODZIENNY relacjonuje:
Wróćmy jednak na teren obrony, bo tę Tarnów bardzo starannie przygotował. Otóż akcja ratownicza koncentrowała się w rękach ppłk. dypl. Broniowskiego. Miał on główną kwaterę, dajmy na to, na poczcie i posiadając tam zorganizowaną łączność z z całem miastem, podzielonem na komendy dzielnicowe, wysyłał posiłki do najbardziej zagrożonych odcinków.
W sztabie obrony zbiegały się wszystkie nici i meldunki z całego miasta. W myśl założenia planu ćwiczeń: 'Nieprzyjaciel rzucił bomby na miasto i spowodował kilka pożarów oraz zagazowań niektórych miejsc jak: ratusza, dworca kolejowego i ul. Krakowskiej'. Tam też pospieszyły straże pożarne, wozy sanitarne a także specjalnie ubrane i uzbrojone w odpowiedni sprzęt, oddziały ratownicze i wszyscy, którzy byli na ulicach w maskach gazowych. Ludzi bez masek spędzano do bram i domów.
Maska taka jest okropna 'twarzowo', wstrętna przy użyciu t.j. oddechu, ale konieczna, aby nie płakać, kichać lub - lizać się nieraz długo w szpitalu po zetknięciu się z gazem prawdziwego nieprzyjaciela. Dzielne oddziały wyćwiczonej młodzieży z P/W. uprzątały 'rannych' najpierw do t. zw. schronów, a następnie do wozów sanitarnych. Osobne oddziały ubrane w stroje jakby dawnych biczowników, odkażały miejsca niby zakażone iperytem, a komendanci dzielnie sprawdzali sprawność ich pracy i dopełniania ustalonego bardzo szczegółowo planu ćwiczeń.
- Zabawa w wojnę!? - zarzuci śledziennik.
- Tak pozornie wygląda, a jednak musimy się w ten sposób 'bawić' aby kiedyś nie wyginąć jak stado owiec, pędzone własnym strachem i bezbronnością wobec nowoczesnej wojny.
Jeden z największych, jakie u nas dotychczas urządzono, pokaz tego 'co być może' i na co musimy być przygotowani, dostarczył obserwatorom, władzom i reżyserom wiele materjału doświadczalnego. (cdn)
Pokaz wojny gazowej w Tarnowie - sanitariuszka w akcji. Maj 1932. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl).
ILUSTROWANY KURYER CODZIENNY relacjonuje:
Wybór Tarnowa na teren pokazu był trafny nie tylko ze względu na bliskie jego sąsiedztwo z Mościcami, ale także jakby jako pokłon dzisiejszej wojskowości wobec rycerskiego gniazda Tarnowskich, które i nowsze dzieje wielkiej wojny upamiętniły jako miejsce załamania się ofensywy rosyjskiej na Zachód i początka klęski Rosji carskiej w r. 1915.
Może jednak stare mury Tarnowa z katedrą XIV-go wieku, jego renesansowym ratuszem, ozdobionym przez J.M. Padovano w XVI-ym wieku, Sukiennicami i innemi cennymi zabytkami, oszczędzi nowa wojna, o której politycy, militaryści i in. często kraczą.
Pokaz onegdajszy urządzono tak, jak zorganizowana jest cała siła obronna Polski pod szczepem u nas hasłem: 'Si vis pacem, para bellum'.
S. Now.
Pokaz wojny gazowej w Tarnowie - członkowie Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej przed zadymioną siedzibą komitetu powiatowego LOPP. Listopad 1933. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Pokaz wojny gazowej w Tarnowie. Członkowie LOPP w kombinezonach przeciwgazowych przy wozie konnym. Listopad 1933. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Ćwiczenia przeciwgazowe w Krakowie - pierwsza pomoc przy omdleniu. Październik 1928. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Pozorowany alarm przeciwlotniczy i przeciwgazowy w Krakowie. Zaklejanie okna. Wrzesień 1936. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Pozorowany alarm przeciwlotniczy w Krakowie - zaklejenie świateł w samochodzie. Listopad 1938. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Ustawiony na Rynku Głównym 'Termometr uczuć Krakowa', na którym zaznaczono ilość wpłat na Pożyczkę Obrony Przeciwlotniczej. Kwiecień 1939. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Pokaz wojny gazowej na terenie wodociągów miejskich w Krakowie. Listopad 1934. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Pokaz wojny gazowej na terenie wodociągów miejskich w Krakowie. Listopad 1934. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Pokaz wojny gazowej na terenie wodociągów miejskich w Krakowie. Listopad 1934. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Pokaz wojny gazowej na terenie wodociągów miejskich w Krakowie. Żołnierze z urządzeniem do odkażania. Listopad 1934. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Pokaz wojny gazowej na terenie wodociągów miejskich w Krakowie. Listopad 1934. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Tydzień Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej w Krakowie. Czerwiec 1932. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Tydzień Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej w Krakowie - dziedziniec siedziby Straży Pożarnej. Czerwiec 1932. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Tydzień Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej w Krakowie. Czerwiec 1932. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Tydzień Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej w Krakowie. Na Błoniach maszerują uczniowie gimnazjum im. Nowodworskiego. Maj 1933. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Tydzień Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej w Krakowie. Pochód na Błoniach - w tle Kopiec Kościuszki. Maj 1933. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Tydzień Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej w Krakowie - oddział przeciwiperytowy w pochodzie na Błoniach. Maj 1933. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Tydzień Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej w Krakowie. Maj 1934. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Oddział przeciwgazowy Kolejowego Przysposobienia Wojskowego z karabinami na pozycji przy rampie. Październik 1930. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Tydzień Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej w Krakowie - pokaz odkażania zanieczyszczonej gazem powierzchni na Rynku Głównym. Maj 1935. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Tydzień Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej w Krakowie. Pokaz udzielania pierwszej pomocy przez straż pożarną rannemu w wyniku ataku gazowego. Maj 1933. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Tydzień Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej w Krakowie. Oddział w maskach przeciwgazowych. Maj 1934. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
gaz31
https://audiovis.nac.gov.pl/obraz/86781/f5f22c5b361625c4baf00a67f008b94b/
Tydzień Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej w Krakowie. Odpalanie świec dymnych. Maj 1933. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Pokaz wojny gazowej na Błoniach w Krakowie. Październik 1929. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (nac.gov.pl)
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze