Australia to owczy kraj, żyją ich tam miliony. Pasą się na terenach otaczających pustynie tego kontynentu. Owce są prawie wszystkożerne. Co jedzą? Na przykład janowiec. Ale ta roślina nie chce, żeby ją zjadać. Zwłaszcza, że owce wcale nie są delikatne i wyrywają roślinę z korzeniami. Janowiec, który przecież nie ma mózgu, wymyślił jak owce do siebie zniechęcać. Roślina ma w sobie substancję przypominającą estradiol, czyli hormon żeński. Barany o tym nie wiedzą i janowcem się zajadają. Tyle, że potem ojcami nie zostają. Sztuczkę znają jednak weterynarze i działają. Walka wciąż trwa.
Lotos to gorący kwiat. I potrafi wytwarzać ciepło. Naukowcy obserwowali lotosy i zastanawiali się, jak te egzotyczne rośliny przetrwają w strefie klimatycznej, w której noce są zimne. Okazało się, że tropikalne lotosy same wytwarzają ciepło, utleniając cukry i skrobię zgromadzoną w komórkach. Dzięki temu temperatura pomiędzy płatkami jego korony nie spada poniżej 35 stopni Celsjusza.
Jeżeli chodzi o płodzenie dzieci i zapewnienie im dobrego startu, rzeżucha jest naprawdę zdeterminowana. Kiedy czuje, że czas już na ulokowanie potomstwa w przyjaznej ziemi, wyrzuca je z siebie na odległość nawet dwóch metrów. Lepszy od niej jest janowiec hiszpański - jego osiągi to trzy metry. To jednak nic w porównaniu z storczykowcem purpurowym - jak ten wystrzeli, to od razu na 15 metrów. Ten zwyczaj rozrzucania dzieci nazywa się "ballochorią".
Pewna amerykańska firma przez trzy lata sadziła gorczycę sarepską na terenach skażonych radioaktywnymi i toksycznymi metalami. Gorczyca zapuściła korzenie 60 centymetrów w głąb ziemi, a potem wyssała z niej wszystko co trujące i szkodliwe. Zachowała się przy tym bardzo odpowiedzialnie, bo trucizny nie zmagazynowała w korzeniach, ale elegancko rozprowadziła po własnych liściach. Potem spłonęła na stosie, a człowiek odzyskał to, czego nie potrafił ze skażonej ziemi usunąć. Amerykańscy naukowcy wyhodowali i taką odmianę gorczycy, która zajadała się ołowiem, kadmem, chlorem, cynkiem, miedzią i niklem.
Co się dzieje, kiedy naukowiec się nudzi? Na przykład wpada na pomysł, żeby podłączyć dracenę do wariografu. Cleve Backster tak właśnie zrobił. Najpierw podlał swoją roślinę, potem zastanawiał się, jak długo zajmie wodzie napojenie całej rośliny; w końcu przytaszczył do doniczki wariograf. Podłączył do urządzenia dwa listki, a galwanometr natychmiast zareagował na ciśnienie wody. Czyli roślina w jakiś sposób przemówiła. Ale Backsterowi było mało, więc zwinął jeden liść i zanurzył go w kawie. Nic, zero reakcji. Pomyślał więc naukowiec, że trzeba być bardziej brutalnym i podpalić liście. Kiedy szukał zapałek, urządzenie zaczęło wariować. Tak jakby dracena wyczuła zamiary naukowca i wpadła w panikę. Rzeczywiście kreska na papierze była linią paniki (Backster obserwował takie zachowania u ludzi, więc wiedział jak interpretować wyniki). Odstawił zapałki, linia się uspokoiła; wziął je raz jeszcze, dracena znowu spanikowała. A potem zmęczyła się tą okrutną zabawą i zasłabła, co potwierdził wariograf, pokazując linię typową dla takiej reakcji.
Ma zwyczaj zwijania liści na zimę. Zamyka je w pączkach, gdzie jest im ciepło. Na wiosnę soki rozwijają liście. Tym mechanizmem zainteresowali się naukowcy z dziedziny astronautyki i opracowali projekt, który udało się zastosować w statkach kosmicznych - na początku lotu panele słoneczne są złożone, rozkładają się dopiero później, kiedy są potrzebne.
Iris missouriensis (kosaciec missouryjski) urzęduje na preriach zachodu USA.
Niestety, irys spotkał bizona, potem jelenia i inne roślinożerne zwierzęta, które nie kontemplują piękna, ale jedzą je. Irys wynalazł więc sposób, jak zwierzęta odstraszać. Kiedy jego nasiona dojrzeją, z impetem uderzają o twarde ścianki torebki, w której są zamknięte. Ten odgłos brzmi tak samo, jak dźwięki wydawane przez wściekłego grzechotnika. To działa!
Niepewność - straszne uczucie, które rośliny znają bardzo dobrze. Jeżeli żyje się tylko po to, żeby się rozmnożyć, to trzeba nieźle kombinować, żeby potomstwo przetrwało. Nie będzie jego, to niewiele po roślinie zostanie. Owszem, tradycja jest tradycją - kwiat, zapach, nektar, pyłek, wabienie, przenoszenie... Zdarza się jednak susza albo przeraźliwe zimno i żaden owad nie zapyli, a więc roślina nie wyda potomstwa. Pod koniec lata fiołek wytwarza małe kwiatki, które są brzydkie i nigdy się nie rozwiną. Kwiatki zostaną pod ziemią, gdzie same się zapylą (pyłek zamiast przenieść się na inny kwiat, przechodzi od razu do zalążni). Ten mechanizm nazywa się "klejstogamia".
Bambus rośnie wielki. A jeszcze większe ma korzenie. I to one mogą nas uratować, kiedy ziemia się zatrzęsie. O co chodzi? Korzenie bambusa są tak ściśle ze sobą połączone, tak poplątane, że ziemia, w której rosną bambusy nigdy się nie rozstąpi.
10. Że do groszku trzeba mówić
Tak, to prawda - rośliny lubią jak z nimi gawędzimy. Rozmowa to jednostronna, bo one nie powiedzą ani słowa, za to wyrosną nam piękne i soczyste. Mordecai Jaffe z amerykańskiego Uniwersytetu Cornella mówił na przykład do zielonego groszku i rzodkiewki. Ustalił, że groszek preferuje nasz monolog o natężeniu od 70 do 80 decybeli w paśmie dwóch kiloherców - rośnie wtedy dwa razy szybciej. Można mówić, co się chce. Ważne, żeby głośno.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze