Niemieccy wartownicy wchodzą na Wawel przez bramę Wazów. Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Podczas okupacji Kraków (przemianowany na Krakau) pełnił funkcję stolicy Generalnego Gubernatorstwa. Wawel stał się rezydencją generalnego gubernatora Hansa Franka. Niemieckie nazwy nadawano krakowskim placom i ulicom, powstały plany gruntownej przebudowy miasta.
Parada hitlerowska na Wawelu - przemarsz z dziedzińca, koło Katedry Wawelskiej.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Wawel, auta zaparkowane od strony Kaplicy Zygmuntowskiej, w głębi budka strażnika przy wejściu na dziedziniec.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Kraków w czasie okupacji. Budki strażnicze przy Wawelu. Widać bramę jeszcze przed przebudową.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Kraków w czasie okupacji. Defilada na ul. Grodzkiej, przy placu Wszystkich Świętych.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
W listopadzie 1939 Niemcy zniszczyli stojący na Placu Matejki od 1910 roku Pomnik Grunwaldzki (projektu Antoniego Wiwulskiego). Na tym zdjęciu widać jego fragmenty - przewrócony tułów konia oraz ustawioną na nim głowę Wielkiego Księcia Litewskiego Witolda.
Przetrwały tylko fragmenty oryginalnego pomnika (przechowywane przez Muzeum Historyczne Miasta Krakowa - zobacz >>). Wśród nich - właśnie ta odlana z brązu głowa. Nowy pomnik, autorstwa Mariana Koniecznego, stanął na placu Matejki w 1976 roku.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Kraków w czasie okupacji. Gmach Akademii Górniczej (obecnie Akademii Górniczo-Hutniczej) - w czasie II wojny siedziba okupacyjnego rządu niemieckiego Generalnego Gubernatorstwa. Wieńcząca budynek rzeźba św. Barbary została zrzucona z dachu i uległa rozbiciu - zamiast niej pojawił się hitlerowski symbol.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Kraków w czasie okupacji. Grupa Żydów z opaskami z Gwiazdą Dawida, koło Barbakanu.
Niemieckie represje wobec Żydów zaczęły się od pierwszych dni okupacji. Już we wrześniu 1939 należące do nich sklepy i kawiarnie musiały być oznakowane gwiazdą Dawida. W listopadzie władze zarządziły konfiskatę warsztatów i przedsiębiorstw żydowskich. Wprowadziły też obowiązek noszenia opasek z gwiazdą Dawida (od 1940 roku pod karą śmierci).
Stopniowo represji przybywało. Szkoły żydowskie zostały zamknięte, pracę stracili urzędnicy i profesorowie żydowskiego pochodzenia. Żydzi w wieku od 12 do 60 lat zostali objęci obowiązkiem pracy (także w święta i soboty). Zakazany został język hebrajski, zamknięte synagogi. Żydzi nie mogli podróżować koleją bez zezwolenia, ograniczono im możliwość korzystania z tramwajów. Zakazano im wstępu na Rynek Główny (którego nazwa w tym czasie brzmiała już: Adolf-Hitler-Platz) oraz większą część Plant.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Ludność żydowska wraz z dobytkiem na brzegu Wisły (Bulwar Kurlandzki). Prawdopodobnie zdjęcie powstało w marcu 1941 roku, podczas zarządzonego przez Niemców przesiedlenia Żydów do getta utworzonego w Podgórzu.
Getto powstało na powierzchni ok. 20 hektarów, na której znajdowało się 320 domów. W miejscu zajmowanym dotąd przez 3 tysięcy ludzi stłoczono ok. 17 tysięcy.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Kraków w czasie okupacji. Zdjęcie wykonane prawdopodobnie podczas przymusowej przeprowadzki ludności żydowskiej do getta w Podgórzu. Widoczny tutaj Most Krakusa został wysadzony przez Niemców w 1945 roku. Obecnie w tym miejscu znajduje się Most Powstańców Śląskich.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Kraków w czasie okupacji. Wartownik u podnóża Wawelu, przy ul. Bernardyńskiej
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Kraków w czasie okupacji. Rynek Główny - widok na wylot ul. Św. Jana i gmach Feniksa (Towarzystwa Ubezpieczeniowego na Życie Feniks). Budynek ten został w czasie wojny przebudowany przez Niemców, według projektu Georga Stahla. Gmach stracił wówczas m.in. charakterystyczne zwieńczenie (tutaj jeszcze widoczne).
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Kraków w czasie okupacji. Ul. Królewska. Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Znajdujący się przy ulicy Plac Inwalidów został przemianowany na lnvalidenplatz. Do pobliskiego parku Krakowskiego od 20 czerwca 1942 roku nie mogły wchodzić osoby nieposiadające obywatelstwa niemieckiego (o czym przypominała tabliczka z napisem Nur für Deutsche).
Właśnie w tej okolicy zaczęła powstawać niemiecka dzielnica mieszkaniowa. Przy ul. Królewskiej (wówczas Reichstrasse) wyrastały wzorcowe domy wielorodzinne dla Niemców, liczące od trzech do pięciu kondygnacji, zwieńczone spadzistymi dachami (powstało ich 65). Piwnice z betonowymi stropami miały pełnić funkcję schronów przeciwlotniczych.
W budynku Domu Śląskiego przy ulicy Pomorskiej 2 (Schlesienstrasse) siedzibę miała Komenda Policji i Służby Bezpieczeństwa w dystrykcie Kraków (z IV wydziałem, czyli Gestapo).
Gmach Muzeum Narodowego przy Al. 3 Maja. W chwili wybuchu wojny nie był jeszcze ukończony. Niemcy przebudowali go i urządzili w nim kasyno państwowe.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Kraków w czasie okupacji. Plac Szczepański, Pałac Sztuki. I hitlerowskie flagi
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Dworzec Główny w Krakowie. Żołnierze niemieccy i cywile czekają na pociąg do Zakopanego.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Kraków w czasie okupacji. Żołnierz na dworcu, z bochenkami chleba.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Kraków w czasie okupacji. Róg ul. Św. Tomasza i Szpitalnej. W głębi Mały Rynek
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
12 czerwca 1942. Okolice dworca kolejowego - widoczna ulica Lubicz, Pałac Wołodkowiczów (obecnie poczta)
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Ul. Lubicz, okolice Dworca Głównego.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Skrzyżowanie pod Pocztą Główną - w dali wieże Bazyliki Mariackiej.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Rynek Główny pod zwałami śniegu. W głębi kościół Mariacki
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Róg ulicy Krakowskiej i Józefa. Wśród przechodniów widoczne osoby z opaskami z gwiazdą Dawida (zdjęcie wykonane przed powstaniem getta w Podgórzu).
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Plac Wolnica - widoczni Żydzi z opaskami (zdjęcie wykonane przed powstaniem getta w Podgórzu). Widoczna z prawej strony kamienica jest obecnie niższa.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Kraków w czasie okupacji. Brama Floriańska , koło niej żołnierze niemieccy. Widoczne także szyny tramwajowe.
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Kraków w czasie okupacji. Przechodnie na Rynku Głównym (w głębi wlot ulicy Św. Jana oraz gmach Feniksa).
Fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Do czasów okupacji nawiązuje nowy wrześniowy projekt Muzeum Historycznego Miasta Krakowa i Gazety Wyborczej. To całodobowa gra miejska, część obchodów Dnia Pamięci Ofiar Gestapo. Gra, podzielona na kilka etapów (w tym nocny, podczas godziny policyjnej) rozpocznie się w piątek 11 września o godz. 17, a zakończy w sobotę 12 września. Przywrócimy do życia historyczne instytucje, przypomnimy najważniejsze postaci, wydarzenia i codzienność tamtego okresu.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze