Losy partyzantów z Gorców s± spl±tane bardziej, ni¿ siê wielu wydaje. "Ogieñ" kaza³ zabiæ "£azika" za zamordowanie kupców. A podczas wykonywania egzekucji na "£aziku" "ogniowcy" rozstrzelali grupê ¯ydów ocala³ych z Holocaustu - opowiada Jerzy Wójcik, autor ksi±¿ki "Oddzia³".
Decyzja Narodowego Banku Polskiego mia³a zostaæ odebrana ze zdumieniem przez pracowników s³owackiej ambasady. - Nie mo¿na napisaæ, ¿e sprawca mordów, tortur, samowolnych wyroków ¶mierci, nakazów wysiedlania "zachowywa³ siê jak trzeba" - mówi historyk Ludomir Molitoris, sekretarz generalny Towarzystwa S³owaków w Polsce.
Instytut Pamiêci Narodowej og³osi³ nazwiska 20 zidentyfikowanych ofiar zbrodni niemieckich i komunistycznych. S± w¶ród nich czterej partyzanci z Ma³opolski: Mieczys³aw Adamiec "Ciemny", Wincenty Cebula, Józef Orkisz "Lotny" oraz Jan Sa³apatek "Orze³".
Oko³o 20 by³ych wiê¼niów niemieckich obozów bierze udzia³ w pi±tkowych obchodach 78. rocznicy wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz-Birkenau.
Koñczy siê czas ¶wiadków i za chwilê nie bêdzie kogo pytaæ. Potem nikt nie zast±pi nieobecnych - mówi Marta ¦mietana z Muzeum KL Plaszow. Muzeum w³a¶nie zaapelowa³o do Ocala³ych i ich rodzin o opowiedzenie swoich obozowych historii.
W Ku¼nicach, na remontowanym obecnie placu, stanie pomnik Kurierów Tatrzañskich. Bêdzie to du¿y, 13-tonowy g³az, a na nim - trzy postacie.
Krakowski oddzia³ IPN zaprasza 12 pa¼dziernika na spotkanie z cyklu "Archiwalne ¶rody", w Centrum Edukacyjnym "Przystanek Historia". Jego bohaterk± bêdzie poetka Zuzanna Ginczanka. Pocz±tek o godz. 18, wstêp wolny.
Dzieci widz± wojnê zawsze tak samo. Wystawa "Mamo, ja nie chcê wojny!" pokazuje tysi±ce rysunków, na których wojna odbiera bliskich i poczucie bezpieczeñstwa. Powsta³a w ramach polsko-ukraiñskiego projektu archiwalnego "1939-45 Polska / 2022 Ukraina".
Ta niezwyk³a kolekcja archeologiczna zawdziêcza swoje powstanie grupie polskich ¿o³nierzy. Dziêki nim cenne zabytki ze staro¿ytnego Egiptu na sta³e zago¶ci³y pod Wawelem.
W 80. rocznicê zag³ady ¯ydów z Czarnego Dunajca mieszkañcy podhalañskiej miejscowo¶ci odczytaj± imiona i nazwiska wszystkich ofiar oraz pomodl± siê w ich intencji. Wieczorem wy¶wietlony zostanie film "Ukos ¶wiat³a" w re¿yserii Wojciecha Szumowskiego, a tak¿e odbêdzie siê recital pie¶ni w wykonaniu Ryfki Foremniak.
W miejscowo¶ci Florynka (powiat nowos±decki) pracownik firmy budowlanej podczas wykonywania prac ziemnych znalaz³ niewybuch. Po niebezpieczne znalezisko przyjechali saperzy z Krakowa.
Podczas okupacji Kraków pe³ni³ funkcjê stolicy Generalnego Gubernatorstwa. Niemieckie nazwy nadawano krakowskim placom i ulicom, Rynek G³ówny przemianowano na plac Adolfa Hitlera. Wawel sta³ siê rezydencj± generalnego gubernatora Hansa Franka, zawis³a na nim hitlerowska flaga. Wa¿ne budynki i obiekty sportowe s³u¿y³y za miejsce apeli, defilad i innych uroczysto¶ci. Pomnik Adama Mickiewicza zrzucono na bruk, Pomnik Grunwaldzki te¿. Na murach zawis³y obwieszczenia z nakazami i zakazami, których nale¿a³o przestrzegaæ "pod kar± wiêzienia lub ¶mierci". Oto fotograficzny zapis ¿ycia Krakowa podczas niemieckiej okupacji.
- Stoimy tutaj razem z osobami, które prawie ca³e ¿ycie spêdzi³y pod prêgierzem s³ów: "Nigdy wiêcej". Widzimy, co siê dzieje w Ukrainie. (...) Pary¿ wtedy upad³, ale Kijów do dzi¶ siê trzyma. Oby¶my potrafili doceniæ pokój - mówi³ w poruszaj±cym przemówieniu Piotr Cywiñski, dyrektor Muzeum Auschwitz.
Wyj±tkowe odkrycie w Muzeum Auschwitz. Po raz drugi w historii pracownicy powi±zali ze sob± ró¿ne poobozowe przedmioty, które nale¿a³y do jednej rodziny. Chodzi o dzieciêcy bucik, który nale¿a³ do 4-letniej Very Vohryzkovej oraz walizkê jej wujka.
Arkady zdobi±ce Pa³ac pod Baranami dobudowali w czasie II wojny ¶wiatowej Niemcy. Kamienicê mieszcz±c± s³ynn± restauracjê Wierzynek równie¿ wyremontowali okupanci. Miêdzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie przypomina o wystawie "Niechciana sto³eczno¶æ. Architektura i urbanistyka Krakowa w czasie okupacji niemieckiej 1939-1945".
Muzeum Krakowa solidaryzuje siê z krakowskimi (i nie tylko!) biegaczami i w sobotê zaprasza na bieg "Pamiêtaj z nami!". Zadaniem uczestników bêdzie pokonanie 5 kilometrów.
Msz± w Bazylice Mariackiej i z³o¿eniem kwiatów pod Dêbem Wolno¶ci uczczono w Krakowie ofiary niemieckich obozów koncentracyjnych Ravensbrück, Sachsenhausen i Dachau. W¶ród go¶ci uroczysto¶ci przedstawiciele IPN, UJ oraz by³a wiê¼niarka Ravensbrück i katolicka dzia³aczka Wanda Pó³tawska.
Dla budowli z czasów hitlerowskich i stalinowskich charakterystyczna jest monumentalno¶æ. Gigantyczna, zaprojektowana z rozmachem, godna nowych w³adców mia³a byæ te¿ dzielnica rz±dowa, któr± Niemcy planowali wybudowaæ w Krakowie.
Udokumentowanie projektów i realizacji architektury z czasów zbrodni winno pobudzaæ - w moim przekonaniu - do wielowymiarowej refleksji nad miejscem tego niechcianego dziedzictwa III Rzeszy w naszej pamiêci zbiorowej i w dzisiejszym krajobrazie kulturowym Krakowa - mówi prof. Jacek Purchla.
Starosta o¶wiêcimski wraz ze swoim odpowiednikiem z partnerskiego miasta Dachau w Niemczech we wspólnym o¶wiadczeniu potêpiaj± agresjê Rosji na Ukrainê. "Tutaj, w O¶wiêcimiu i Dachau, wiemy, do czego prowadzi nienawi¶æ i wojna" - pisz±.
"Na ca³ym ¶wiecie ocaleni z Holokaustu i byli wiê¼niowie niemieckich obozów koncentracyjnych i zag³ady reaguj± na wiadomo¶æ o inwazji Putina na Ukrainê z przera¿eniem i bólem" - pisze w imieniu ocala³ych z Auschwitz Miêdzynarodowy Komitet O¶wiêcimski.
Ponad 1900 zdjêæ dominikanina o. Adama Studziñskiego wzbogaci³o serwis Narodowego Archiwum Cyfrowego. Ilustruj± m.in. szlak bojowy Pu³ku 4. Pancernego "Skorpion" spod Monte Cassino. W identyfikacji pomogli internauci.
W dawnej siedzibie Gestapo Muzeum Tatrzañskie planuje uruchomiæ wystawê historyczn± upamiêtniaj±c± losy górali z czasów niemieckiej okupacji.
Wyborcza Classic. Reporta¿ o nazistowskich badaniach rasowych na Podhalu. Ch³opczyk nr 222 p³acze. Dziewczynka nr 172 p³acze. Ale ju¿ ch³opczyk nr 675 siê u¶miecha. Dziewczynki 198, 453, 992 zdaj± siê baæ.
Prezydent Austrii Alexander Van der Bellen otwiera w poniedzia³ek narodow± wystawê austriack± w Muzeum Auschwitz. Przywódca pañstwa przypomnia³, ¿e Austriacy maj± za sob± tak¿e przesz³o¶æ nazistowskich okupantów.
Prezydent Austrii Alexander Van der Bellen otwiera w poniedzia³ek narodow± wystawê austriack± w Muzeum Auschwitz. Austriacy maj± za sob± tak¿e przesz³o¶æ nazistowskich okupantów, m.in. wspó³tworzyli obóz Auschwitz, planowali przesiedlenie osadników ze Styrii na Podhale.
Muzeum Auschwitz. Wy³oniono laureatów konkursu na nowy projekt wystawy "Polacy w KL Auschwitz. Mieszkañcy ziemi o¶wiêcimskiej w czasie II wojny ¶wiatowej".
Msza ¶w. na Wawelu, uroczysto¶ci z asyst± wojskow± na cmentarzu Rakowickim, marsz ulicami miasta. A tak¿e flagi i bia³o-czerwone o¶wietlenie obiektów. Tak Kraków upamiêtnia 82. rocznicê wybuchu II wojny ¶wiatowej.
Kraków przygotowuje siê do obchodów 77. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego. Na miejskich budynkach zawisn± flagi pañstwowe, elewacje czê¶ci z nich zostan± pod¶wietlone na bia³o-czerwono. O godz. 17 - jak co roku - zawyj± syreny.
Jeszcze rok temu znajdowa³o siê w tym miejscu szczere pole. Teraz przychodz± tu mieszkañcy Czarnego Dunajca, przyje¿d¿a nawet konsul Niemiec. Wszyscy rozmy¶laj± o piekle, jake cz³owiek urz±dzi³ cz³owiekowi, pod du¿± i pêkniêt± na pó³ macew±.
W tym roku przypada 78. rocznica pacyfikacji na Woli Justowskiej, która mia³a miejsce podczas II wojny ¶wiatowej. Uroczysto¶ci upamiêtniaj±ce tragiczn± ¶mieræ 24 osób odbêd± siê w niedzielê, 25 lipca na £±ce Mêczeñstwa przy ul. 28 Lipca 1943 r.
Nie mogê mieszkaæ w miejscu, które wisi w powietrzu. Któremu kto¶ powiedzia³: od teraz jeste¶, wcze¶niej ciê nie by³o.
Krakowskie studio Bloober Team zrobi grê o realiach ¿ycia w ³ódzkim getcie - poda³y bran¿owe media. "Wyborcza" skontaktowa³a siê z prezesem Bloobera. - To fake news - informuje Piotr Babieno.
We wtorek odby³ siê drugi po 1993 roku pogrzeb na kirkucie w Tarnowie. Pochowano ofiarê Holocaustu - 16-letni± dziewczynê, zastrzelon± w dramatycznych okoliczno¶ciach. Do³±czy³a do przyjació³ki, z któr± razem zginê³y. Rachela i Salomea po 79 latach otrzyma³y godny pochówek dziêki zaanga¿owaniu kilku osób dobrej woli.
Historiê nazistowskiego obozu pracy przymusowej na terenie dzisiejszej Nowej Huty (Baulager 15/XVI) da siê odtworzyæ. W±tki odkrywaj± aktywi¶ci z dzielnicy, którzy szukaj± ¶wiadków.
Jak widaæ jednak, premier ma to w nosie. Woli zap³aciæ cenê kolejnej kompromitacji ni¿ pozwoliæ historykom i ekspertom na g³oszenie niezale¿nych pogl±dów.
Groby wojenne zosta³y podzielone przez autorów na kilka rodzajów: groby ¿o³nierzy oraz ofiar dzia³añ frontowych i innych wypadków wojennych, groby partyzantów i osób zwi±zanych z konspiracj± niepodleg³o¶ciow±, groby ofiar pacyfikacji i akcji represyjnych okupanta niemieckiego i groby osób zlikwidowanych przez podziemie pod zarzutem wspó³pracy z Niemcami, komunistami lub w innych okoliczno¶ciach.
W 1940 roku Niemcy utworzyli na terenach dzisiejszej Nowej Huty obóz pracy dla ¿ydowskich kobiet, a potem tak¿e sowieckich jeñców. Kto¶ upomnia³ siê o pamiêæ tego miejsca.
Niewybuch z czasów wojennych zosta³ znaleziony w miejscowo¶ci Swoszowa, w powiecie tarnowskim. To pocisk artyleryjski kalibru 100 mm, z zapalnikiem.
Po zmroku czê¶æ miejskich obiektów zostanie pod¶wietlona na bia³o-czerwono. Tak Kraków uczci pamiêæ Polaków ratuj±cych ¯ydów podczas II wojny ¶wiatowej.
Copyright © Agora SA
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)